ORLEN-Polska, Czechy, Niemcy

Wyniki badań Instytutu Spraw Publicznych ukazujące prawdziwe oblicze relacji polsko – czesko – niemieckich zostały zrealizowane w ramach cyklu PKN ORLEN „Future Fuelled by Knowledge” i zaprezentowane podczas XXIII Forum Ekonomicznego w Krynicy. Niewątpliwie impulsem do ich przeprowadzenia stały się doświadczenia Koncernu wynikające z funkcjonowania m.in. na tych trzech rynkach. Opublikowany właśnie raport z wynikami badań nie tylko dokładnie wskazuje na wysoką jakość wzajemnych międzysąsiedzkich stosunków, ale także sugeruje wdrożenie konkretnych rozwiązań, które mogłyby wzmocnić integrację na linii Polska – Czechy – Niemcy, jako znaczącej siły w regionie.

– Działalność na rynkach zagranicznych to dla każdej spółki zawsze duże wyzwanie, szczególnie w Europie, gdzie pewne przekonania kulturowe często przekładają się na bieżącą działalność biznesową. Jako firma aktywnie inwestująca nie tylko na rynku polskim, ale także m.in. czeskim i niemieckim postanowiliśmy pokusić się o stworzenie opracowania, które w sposób obiektywny pokaże relacje między trzema sąsiadami. Okazało się, że nie taki diabeł straszny i co więcej – dodatkowa praca nad wzajemnymi relacjami, wsparcie biznesu i administracji publicznej oraz wdrożenie konkretnych rozwiązań mogłoby w istotny sposób wzmocnić pozycję Polski, Czech i Niemiec na arenie europejskiej – powiedział prezentując raport Andrzej Kozłowski, Dyrektor Wykonawczy ds. Strategii i Zarządzania Projektami PKN ORLEN.

Badania wskazują, iż społeczeństwa Polski, Czech i Niemiec różnią się w poszczególnych wymiarach pod względem kultury narodowej - dystans władzy i skłonność do unikania niepewności największe są w Polsce, Czechy są zorientowane najbardziej krótkoterminowo, a  Niemcy są bardziej niż Polacy i Czesi przesunięci ku indywidualizmowi. We wszystkich trzech krajach podobnie cenione są główne wartości: najważniejsze są zdrowie i rodzina. Czesi przywiązują najmniejszą wagę do kwestii religii, co w Polsce jest z kolei bardzo ważne. Małą wagę wszystkie społeczeństwa przywiązują do uczestnictwa w życiu politycznym.

Aspekty społeczne i kulturowe odgrywają niezwykle istotną rolę w sąsiedzkich relacjach. Wyniki przeprowadzonych badań doskonale pokazują, że dzięki zacieśnieniu bezpośrednich stosunków na przestrzeni ostatnich lat znacząco osłabły istniejące stereotypy i uprzedzenia. Raport wskazuje, że dużą rolę w budowie zaufania pomiędzy trzema społeczeństwami odegrała rewolucja technologiczna, która zniosła kosztową barierę także w biznesowych relacjach transgranicznych, sprzyjając zacieśnianiu więzów dzięki codziennym, intensywnym kontaktom. Nie do przecenienia jest także intensywna wymiana studentów np. poprzez program Erasmus, dzięki której w trójkącie Polska-Czechy-Niemcy kulturę, język i kraj sąsiada mogło poznać już 50 tys. młodych ludzi.

– Jak pokazują badania wzajemnego postrzegania przeprowadzone w trzech krajach, ich społeczeństwa darzą się dużą sympatią. Chętnie widzą się także w takich rolach społecznych jak kolega w pracy czy szef. To zdecydowanie wpływa na dobrą atmosferę dla podejmowania współpracy, także gospodarczej – komentuje wyniki badań dr Agnieszka Łada, kierownik Programu Europejskiego Instytutu Spraw Publicznych.

Polska, Czechy i Niemcy łącznie generują 25% unijnego PKB, dlatego zbadanie potencjału współpracy gospodarczej było ważnym elementem badań. Zacieśnianie się relacji gospodarczych pomiędzy tymi krajami mogłoby mieć bowiem istotny wpływ na ekonomię całej Unii, a inicjowane tu zjawiska i trendy - np. w obszarze energetyki - mogą nadawać ton przemianom we Wspólnocie. Jak wynika z badań to właśnie energetyka jest najbardziej pożądanym obszarem współpracy pomiędzy trzema sąsiadami. Niemcy wiodą w Europie prym pod kątem wykorzystania OZE – już 22% energii pochodzi z odnawialnych źródeł, w najbliższej dekadzie odsetek ten – dzięki idei Energiewende - ma wzrosnąć do 48% (kosztem przede wszystkim atomu). Realizacja tej polityki stanowi szansę na intensyfikację współpracy z Polską i Czechami, przede wszystkim ze względu na fakt, że energię OZE (ogniwa fotowoltaiczne, wiatraki) cechują duże wahania dostępności, przy nierozwiązanej wciąż kwestii magazynowania.

W kwestii bieżącej współpracy gospodarczej zaprezentowany raport wskazuje na przewodnictwo Niemiec w regionie – szczególnie w kontekście wymiany handlowej – obroty Polski i Czech w tym zakresie wynoszą ok. 30 %, przy czym te dwa kraje łącznie odpowiadają już tylko za 7% niemieckiego eksportu i 8% importu. W tym kontekście szczególnie istotna jest motywacja Polski i Czech do zwiększania swojej konkurencyjności w stosunku do lidera w regionie.  Polskie firmy coraz częściej inwestują za zachodnią granicą – dotyczy to nie tylko liderów w swojej branży, jak PKN ORLEN, ale także małych i średnich przedsiębiorców.  Co więcej takie inwestycje są niezwykle pozytywnie postrzegane za zachodnią granicą, a współpraca z sąsiadami postrzegana jest pozytywnie.

Polska, Czechy i Niemcy, jako jedna siła w Unii Europejskiej mieliby wiele do zaoferowania i niewątpliwie przyczyniłyby się do wzrostu gospodarczego całego regionu. Autorzy raportu wskazują jednak na potrzebę jeszcze silniejszej współpracy pomiędzy krajami, a szczególnie ustawicznej pracy nad polepszeniem stosunków bezpośrednich pomiędzy społeczeństwami. Dużą rolę w tym zakresie mógłby odegrać biznes oraz administracja publiczna – ich współpraca mogłaby zaowocować poprawą wizerunku danego kraju wśród sąsiadów. Właśnie dyskusja inicjowana przez środowiska opiniotwórcze wskazana jest przez autorów raportu jako droga do sukcesywnej eliminacji głęboko zakorzenionych stereotypów i uprzedzeń w polsko-czesko-niemieckich stosunkach.

Szczegóły raportu dostępne na stronie www.konferencje.orlen.pl/files/raporty/raport_pl_2013.pdf